وبلاگ رسمی دکتر حمید حنائی نژاد

عضو هیئت علمی دانشگاه معارف قرآن و عترت (علیهم السلام)

وبلاگ رسمی دکتر حمید حنائی نژاد

عضو هیئت علمی دانشگاه معارف قرآن و عترت (علیهم السلام)

وبلاگ رسمی دکتر حمید حنائی نژاد
پیوندهای روزانه

۱۰ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «عرفان اسلامی» ثبت شده است

 

حضرت زهرا (س)؛ دروازه‌ای برای معرفت الهی  

ما انسان‌ها مانند سایر مخلوقات، دارای نفس جزئی هستیم که این نفس از مراتب جمادی (معدنی یا عنصری)، نباتی و حیوانی شروع می‌شود تا به مرتبه‌ی نفس انسانی می‌رسد و منشأ همه‌ی نفوس جزئی «نفس کلیّه» است.  
«نفس کلیّه» در نظام هستی شناسی عرفانی، «حلقه‌ی وصل» عالم عقل کلی با عالم طبیعت است، حلقه‌ی وصلی که باعث ارتباط نفس انسانی ما با «عالم عقل کلی» می‌شود.
سهروردی در حکمت اشراق «نفس کلیّه» را «نور مدبر» معرفی کرده و آن را منشأ ادراکات خیالی و شهودی می‌داند.
سنت فلسفی صدرائی نیز در نظام نظریه‌ی حرکت جوهری، بیان کرده که تمام موجودات در مسیر کمالشان، از عالم طبیعت به‌سوی این حلقه‌ی وصل (نفس کلیّه) حرکت می‌کنند تا در نهایت بتوانند به عالم عقل کلی متصل شوند.
علامه شهیر حسن زاده آملی (ره) نیز گفته که اگر انسان کامل مرد باشد مظهر و صورت عقل کلی و اگر زن باشد، مظهر و صورت «نفس کلیّه» است بنابراین، حقیقت ام الکتاب، سیده نساء عالمین فاطمه زهراى بتول صورت و مظهر «نفس کلیّه» بر وجه اتمّ است. 
پ.ن: اکنون با کنار هم گذاشتن این معلوماتی که عرض شد باید گفت، هر انسانی می‌تواند از طریق تزکیه‌ی نفس و سیر وسلوک آنهم با رعایت دستورات شریعت اسلام، به مرحله‌ای برسد که به این حلقه‌ی گرانبهای وصل که همان حقیقت «نفس کلیّه» است دست یافته و عاقبت با دل کندن از دنیای فانی و شهوانی و پرواز به‌سوی عالم «نفس کلیّه» در فضای آسمان ملکوت و برزخ که نفسِ نازنین حضرت زهراست وارد شده و در ادامه‌ی این سفر روحانی با دلی مملو از محبت زهرا قدم در سرزمین مقدس (عالم عقل کلی) که وجود پر مهر امیرالمومنین است گذارده و نهایتا در خانه‌ی پدری آرام و قرار یابد. 
روایت است که پیامبر (ص) فاطمه (س) را دوست مى‌‌داشت و او را به کنیه‌ی «أمّ أبیها» یعنى مادر پدر، مى‌‌خواند. حسن زاده آملی گوید: چون عقل کل، پدر است و «نفس کلیّه» مادر و موجودات از آن دو ظهور یافته‌اند، و مادر انوار و فضایل، فاطمه، عقیله رسالت و مظهر «نفس کلیّه» بر وجه اتمّ است، پس بنا بر این تفسیر انفسى قویم (صحیح و نیکو) از روایت، آن جناب مادر پدرى است که خاتمیت با وى است!
در نهایت، شناخت «نفس کلیّه»، دروازه‌ای برای معرفت الهی است؛ زیرا پیامبر اسلام (ص) فرمودند:
«مَن عَرَفَ نَفسَهُ فَقَد عَرَفَ رَبَّهُ» یعنی: هر کس خودش را شناخت، پروردگارش را شناخت.
در ایام شهادت مادر هستی و أمّ أبیهای رسول الله و مادر امامان برگزیده خدا، از خدا می‌خواهیم به اندوه بزرگ زهرا در غم فراق پدر و غم غربت و مظلومیت شوهرش ما را فاطمی کرده و به همه‌ی مردم ایران و اهل دنیا توفیق دهد تا با عبور از تعلقات منفی دنیا و نفس اماره، لوامه و حتی مطمئنه به مقام مقدسشان که همان «نفس کلیّه» الهی می‌باشد واصل کرده و باران رحمتش را از ایران و ممالک اسلامی دریغ نفرماید. خدایا این لحظات همه چشم به آسمان دوخته‌اند ناامیدمان مکن 
شهادت حضرت زهرای اطهر (س) بر امام زمان (عج) و نائب ایشان مقام معظم رهبری و تمامی محبانشان تسلیت باد

✍️ حمید حنائی نژاد

#ایام_فاطمیه

┉┅━❀💠❀━┅┉┈ 
💠  کانال دکتر حمید حنائی نژاد  
  
🆔 ایتا https://eitaa.com/drhamidhanaeenejad

🆔 ویراستی https://virasty.com/Dr_hanaeenezhad

ادبیات هندوئیزم حماسی (مهابهارات، رامایانه و بهگودگیتا)

مهابهارات

مهابهارات اثر حماسی هندوان روایتگر جنگ پاندوان و کوروها بر سرحکومت منطقه ای به نام هستناپور است. در این جنگ که هیجده روز به طول می انجامد پاندوان برپسرعموهای خود پیروز می شوند. ارجن در میان باقی قهرمانان این کتاب از نظرگاه های متفاوت شبیه رستم، جهان پهلوان شاهنامه است. (ر.ک: قبادی، حسینعلی ؛ صدیقی، علی رضا، (پاییز و زمستان 1385)، مقایسه شخصیت رستم و ارجن در شاهنامه و مهابهارات، پژوهش زبان و ادبیات فارسی »، شماره 7 : 114- 103)

رامایانه

حماسه باستانی هندوستان است که تقریباً در بین سال‌های ۴۰۰ پیش از میلاد تا ۲۰۰ پس از میلاد نگاشته شده‌است. برخلاف مهاباراتا، رامایانا تنها به داستان‌های رزمی نمی‌پردازد بلکه در میان داستان‌ها، به آموزه‌های دانشمندان و حکیمان هندی و دیدگاه‌های فلسفی و دینی می‌پردازد. مهمترین شخصیت‌های این حماسه عبارتند از: راما، سیتا، هانومان، لاکشمانا و بهاراتا. رامایانا که از حیث اهمیت احترام و ارزش همپایه مهاباراتا است حاوی ۹۶٬۰۰۰ بیت (شلوکا) می‌باشد و از مهاباراتا به مراتب کوتاه‌تر است. انسان آرمانی در حماسه های اقوام کهن ، در وجود قهرمانان حماسه ها متجلی می شود، برخی ویژگی ها مانند وفاداری در انسان آرمانی رامایانه برجسته تر به چشم می آید، حال آن که فرهمندی ویژگی خاص انسان آرمانی شاهنامه است . (ر. ک: جعفری، مریم ؛ محمودی، ابوالفضل، انسان آرمانی در رامایانه و شاهنامه، پژوهشنامه ادیان » پاییز و زمستان 1392 - شماره 14: 1 - 25)

بهگودگیتا

منظومه‌ی «بهگودگیتا» از آثار برجسته‌ مکتب هندویی و مربوط به قبل از میلاد مسیح، از بهکتی (معادل عشق الهی در عرفان اسلامی) سخن گفته‌ و روش «بهکتی» یا آیین پرستش عاشقانه را برای نیل به رستگاری و وصال حق بر دیگر راه‌ها یعنی علم و عمل به عنوان آسان‌ترین راه، ترجیح می‌دهد. (ر.ک: فتح الهی، علی ؛ رحمانی، محمد، مفهوم «بهکتی» در منظومۀ بهگودگیتا در مقایسه با نظریۀ عشق عرفانی در سوانح العشاق احمد غزالی، مطالعات ادیان و عرفان تطبیقی » بهار و تابستان 1400 - شماره 8: 92 - 117 )

هر کس رجوع کند به معارفى که در ادیان عالم و نزد فلاسفه بزرگ هر دین رایج است و مقایسه کند در معارف مبدأ و معاد با معارفى که در دین حنیف اسلام و نزد حکماء بزرگ اسلامى و عرفاء شامخ این ملت است، درست تصدیق مى ‏کند که این معارف از نور معارف قرآن شریف و احادیث نبىّ ختمى و اهل بیت او علیهم السلام است که از سرچشمه نور قرآن استفاده و اصطلا [گرم شدن] نموده ‏اند.

آن وقت مى‏ فهمد که حکمت و عرفان‏ اسلامى‏ از یونان و یونانیّین نیست، بلکه اصلا شباهت به آن ندارد.

بلى، بعضى از حکماى اسلام به منوال حکمت یونانى مشى نموده، مثل شیخ الرّئیس، ولى حکمت شیخ در بازار اهل معرفت در باب معرفة الرّبوبیّة و مبدأ و معاد رونقى ندارد و در پیشگاه اهل معرفت ارزشى از براى آن نیست.

(امام خمینی، سید روح الله، (1378)،  آداب الصلاة: 304)

 

«بسمه تعالی»

مقاله علمی - پژوهشی «نسبت اراده حق تعالی و اختیار انسان‌ها از دیدگاه صدرالدین قونوی»

این مقاله با کد MAZAHEB-1906-1854 نوشته حمید حنائی نژاد در نشریه علمی - پژوهشی «پژوهشنامه مذاهب اسلامی» وابسته به دانشگاه ادیان و مذاهب قم  مورد پذیرش داوران قرار گرفته و چاپ شده است.

 

مقاله را در Magiran  و noormags مطالعه کنید

سلام و عرض ادب خدمت بازدیدکنندگان محترم

مطالب منتشر شده در این وبلاگ شامل آثار و اندیشه‌های محققان و پژوهشگران معارف اسلامی، علوم انسانی و مجموعه‌‌ی مقالات و یادداشت‌های دکتر حمید حنائی نژاد است که در معرض دید محققان، پژوهشگران و علاقه‌مندان گرامی قرار می‌گیرد.

1- مقاله علمی-پژوشی نسبت اراده حق‌تعالی و اختیار انسان‌ها از دیدگاه صدرالدین قونوی تالیف دکتر حمید حنائی نژاد انتشار یافت.

2-مقاله علمی-پژوهشی ولایت پژوهی امام خمینی (ره) بر پایۀ هستی‌شناسی عرفانی با تأکید بر مراتب ولایت عرفانی در قوس نزول و صعود هستی تالیف دکتر حمید حنائی نژاد انتشار یافت.
 

(استفاده از محتوای این وبلاگ با ذکر منبع و ذکر صلوات بلامانع است)

ما را در شبکه‌های اجتماعی همراهی کنید و به دیگران هم معرفی فرمائید

🆔 ایتا  

🆔 آپارات

🆔ویراستی

مقاله («وحدت ادیان» از نظر عارفان مسلمان)

نوشته حمید حنائی نژاد.